-Petrol-gaza 367 milyar dolar
-Petrol ve gaz ithalatına 6 yılda
367,7 milyar dolar lazım
-2012-2017 döneminde Türkiye petrol, gaz ve petrol ürünleri
ithalatına 367,7 milyar dolar ödeyecek
-Bu rakam Türkiye’nin yıllık ihracatının 2,5 katını aşıyor
-Dünyanın 17’inci büyük ekonomisi olan Türkiye,
2012-2017 döneminde petrol, doğalgaz ve LPG, petrol ürünleri
ticaretinde verdiği açıkla, Almanya’nın ardından 7’nci olacak
-Petrol, gaz ticaretinde, ABD, bu dönemde net 2 trilyon 113,2,
Japonya 1 trilyon 331,4, Çin 1 trilyon 203,5, Güney Kore 642,
Hindistan 608, Almanya 509,9 milyar dolarlık net açık verecekler
-Türkiye 367,7 milyar dolarlık ithalatına karşın, 45,1 milyar
dolarlık ihracat yapacak ve net açığı 322,6 milyar doları bulacak
-Net açıkta Türkiye’yi İspanya, Tayland, İtalya, Fransa,
Brezilya izleyecek
-Bu dönemde petrol, gaz ticaretinde Suudi Arabistan 1 trilyon
949,7 milyar, Rusya 1 trilyon 655,7, Irak 708,2, Birleşik Arap
Emirlikleri 686,2, Kuveyt 582,5, Katar 561,7 milyar dolarlık
net fazla verecekler
Çok az miktarda petrol ve gaz üretmesi Türkiye’nin başını, ilk petrol krizlerinin yaşandığı 1970’lerden bu yana belaya sokuyor. Türkiye, 1970’lerin sonuna gelindiğinde neredeyse ihracatının tamamını petrol ithalatına ayıran bir ülke haline gelmişti. 1980 öncesinde gaz kuyrukları, fuel-oil sıkıntısı aldı başını gitti. Bu olayın toplum üzerindeki etkisi öyle bir hal aldı ki 1980’lerin başında enerji tasarrufu zorunluluğu mimariyi küçük camları olan binalar yapmaya zorladı. Ankara’daki Adliye binası, Atatürk Kültür Merkezi bunlar arasında sayılabilir. Hatta Eurovision şarkı yarışmasının 1980 yılındaki finalinde Ajda Pekkan “Petrol” şarkısıyla yarıştı.
Son yıllarda petrol fiyatlarının yeniden yükselmeye başlaması ve buna bağlı seyreden doğalgaz fiyatlarının artması Türkiye’nin petrol, doğalgaz, likit petrol gaz (LPG) ve petrol ürünlerine ödediği faturayı yine altından kalkılamaz bir hale getirdi. Nitekim, Türkiye’nin son yıllarda verdiği cari açığın en büyük sebebinin de bu olduğu bilinen bir gerçek. Tabii yıllardır devam eden yanlış enerji politikaları sonucu, enerji kaynaklarında dışa bağımlılığın artması, ithal edilen doğalgazın çok büyük bir bölümünün, başka yollarla da üretilebilecek olan elektrik üretimi için kullanılması, içinde bulunulan durumu açıklıyor.
-Yıllık 61 milyar dolar lazım-
Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre, petrol ve gaz ithalatına 2012-2017 dönemini kapsayan 6 yılda 367,7 milyar dolar lazım. Bu demek ki yıllık ortalama 61 milyar doların üzerinde bir dövizi Türkiye’nin petrol, doğalgaz, LPG ve petrol ürünleri ithalatına ayırması gerekecek. 367, 7 milyar dolar, Türkiye’nin yıllık ihracatının 2,5 katını aşıyor. Dünyanın 17’inci büyük ekonomisi olan Türkiye, 2012-2017 döneminde petrol, doğalgaz ve LPG, petrol ürünleri ticaretinde verdiği açıkla, Almanya’nın ardından 7’nci olacak.
-Türkiye, açıkta, İspanya, Tayland, İtalya, Fransa, ve Brezilya’nın önünde 7’inci-
Büyük bir sanayi ülkesi haline gelen Güney Kore’nin dışında bu alandaki en büyük açığı veren ilk 6 ülke içinde ABD, Çin, Hindistan, Japonya, Almanya gibi hem nüfusta hem de ekonomik büyüklükte Türkiye’nin çok önünde yer alan ülkeler yer alıyor.
Petrol, gaz ticaretinde, ABD, bu dönemde net 2 trilyon 113,2, Japonya 1 trilyon 331,4, Çin 1 trilyon 203,5, Güney Kore 642, Hindistan 608, Almanya 509,9 milyar dolarlık net açık verecekler.
Türkiye 367,7 milyar dolarlık ithalatına karşın, 45,1 milyar dolarlık ihracat yapacak ve net açığı 322,6 milyar doları bulacak.
Net açıkta Türkiye’yi İspanya, Tayland, İtalya, Fransa, Brezilya izleyecek. 2012-2017 döneminde İspanya 303,9, Tayland 291,3, İtalya 282,5, Fransa 251, Brezilya 225,5, Tayvan 158,8, İsviçre 155,5, Endonezya 141,1, Polonya 141, Hong Kong 116,4 milyar dolar açık verecekler.
-ABD 618,5 milyar dolarlık ihracat yapıyor ama ithalatı 2,73 trilyonu aşıyor-
Aslında, 2012-2017 döneminde 618,5 milyar dolar ihracat yapan ABD, önemli ihracatçılardan biri olmasına karşın 2 trilyon 731,6 milyar dolarlık ithalatı nedeniyle 2 trilyon 113,2 milyar dolarlık açık veriyor. Benzer şekilde Singapur 670,8, Meksika 316,6, Hindistan 555,3, Hollanda 539,5, İngiltere 366,9, Belçika 225,6, Çin 136, İtalya 134,2, İspanya 129,2, Endonezya 109,1 önemli miktarda ihracatları olmakla birlikte ithalatları daha fazla olduğu için açık verdiler. Bu ülkeler içinde Singapur, Hollanda, Belçika, İtalya, İspanya bu ürünleri reexport (diğer ülkelerden yurda ithal edilen malların daha sonra yurtdışına ihraç edilmesi) şeklindedir. Bu ülkelerden Hollanda doğalgaz üretirken, diğerlerinin önemli bir üretimleri yoktur.
-Petrol, gaz ticaretinde fazla veren ülkeler-
Bu dönemde petrol, gaz ve petrol ürünleri ticaretinde fazla veren ülkelerden Suudi Arabistan 1 trilyon 949,7 milyar, Rusya 1 trilyon 655,7 milyar, Kanada 751,9, Irak 742,7, Birleşik Arap Emirlikleri 686,2, Kuveyt 582,5, Nijerya 572,1, Katar 561,7, Venezüela 461,3, Angola 410,1, Cezayir 399,7, Libya 351,4, İran 344,7, Kazakistan 344,2, Norveç 311, Kolombiya 204, Umman 191,9, Malezya 170,9, Azerbaycan 163,4, Türkmenistan 122,9, Belarus 88,1, Bahreyn 87,7, Ekvador 86,8, Ekvator Ginesi 83,6, Danimarka 81,7, Brunei Sultanlığı 80,2, Kongo Cumhuriyeti 52,6, Gabon 42,3 milyar dolarlık ihracat yapacaklar. Bunlardan Suudi Arabistan, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Katar, Cezayir, İran, Umman, Azerbaycan, Türkmenistan, Brunei Sultanlığı’nın hiç ithalatı bulunmuyor. Fakat, Kanada’nın 309,7, Meksika’nın 273,2, Nijerya’nın 141, Malezya’nın 109,6, Belarus’un 68,6, Danimarka’nın 54,8, Angola’nın 41,4, Libya’nın 39,4, Ekvator’un 36, Irak’ın 34,5, Bahreyn’in 34,3, Kolombiya’nın 26,8, Kazakistan’ın 19,4, Venezüela’nın 18,9, Kongo Cumhuriyeti’nin 5,5, Norveç’in 5,4, Ekvator Ginesi’nin 4,1, Gabon’un 2,3 ithalatları nedeniyle açık sıralaması değişiyor. Kanada, ihracatta Suudi Arabistan ve Rusya’nın ardından sonra üçüncü iken, ithalatı nedeniyle dış fazlada, Suudi Arabistan, Rusya, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Katar, Venezüela’nın ardından 8’inci sırayı alabiliyor.
-Suudiler 1,95, Ruslar 1,66 trilyon dolar kazanacaklar-
Sonuç olarak Suudi Arabistan’ın 1 trilyon 949,7, Rusya’nın 1 trilyon 655,7, Irak’ın 708,2, Birleşik Arap Emirlikleri’nin 682,6, Kuveyt’in 582,5, Katar’ın 561,7, Venezüela’nın 442,3, Kanada’nın 442,2, Nijerya’nın 431,1, Cezayir’in 399,7, Angola’nın 368,7, İran’ın 344,7, Kazakistan’ın 324,9, Libya’nın 312, Norveç’in 305,5, Umman’ın 191,9, Kolombiya’nın 177,2, Azerbaycan’ın 163,4, Türkmenistan’ın 122,9 milyar dolar petrol, gazdan net döviz kazançları olacak. Gerçi bu ülkeler içinde Rusya, Nijerya, İran, Suudi Arabistan, Cezayir, Venezüela, Kanada büyük ve orta nüfuslu ülkeler. Buna karşın çok küçük nüfuslu Birleşik Arap Emirlikleri’nin 682,6, Kuveyt’i 582,5, Katar’ın 561,7, Libya’nın 312, Norveç’in 305,5 milyar dolar çok büyük döviz gelirlerini nasıl kullanacakları merak konusu olabilecek bir durum.
IMF verilerinden seçilen 89 ülkenin petrol, gaz ve petrol ürünlerinde 2012-2017 döneminde yapmaları beklenen ihracat ve ithalat rakamları milyon ABD Doları olarak şöyle:
2012-2017
|
2012-2017
|
2012-2017
| ||
Toplam
|
Toplam
|
Toplam
| ||
Ülke
|
İthalat
|
İhracat
|
Net İthalat
| |
1
|
ABD
|
2.731.647
|
618.477
|
2.113.170
|
2
|
Japonya
|
1.331.384
|
0
|
1.331.384
|
3
|
Çin
|
1.339.569
|
136.039
|
1.203.530
|
4
|
Güney Kore
|
642.035
|
0
|
642.035
|
5
|
Hindistan
|
1.163.292
|
555.284
|
608.008
|
6
|
Almanya
|
544.394
|
34.476
|
509.918
|
7
|
Türkiye
|
367.668
|
45.093
|
322.575
|
8
|
İspanya
|
433.109
|
129.248
|
303.861
|
9
|
Tayland
|
291.266
|
0
|
291.266
|
10
|
İtalya
|
416.685
|
134.218
|
282.467
|
11
|
Fransa
|
251.706
|
722
|
250.984
|
12
|
Brezilya
|
257.091
|
31.635
|
225.456
|
13
|
Tayvan
|
241.760
|
82.918
|
158.842
|
14
|
İsviçre
|
155.500
|
0
|
155.500
|
15
|
Endonezya
|
250.220
|
109.122
|
141.098
|
16
|
Polonya
|
140.974
|
0
|
140.974
|
17
|
Hong Kong
|
119.783
|
3.335
|
116.448
|
18
|
İngiltere
|
459.836
|
366.868
|
92.968
|
19
|
Belçika
|
316.987
|
225.639
|
91.348
|
20
|
Güney Afrika
|
86.768
|
69
|
86.699
|
21
|
İsrail
|
86.662
|
0
|
86.662
|
22
|
Pakistan
|
93.616
|
9.947
|
83.669
|
23
|
Filipinler
|
95.889
|
13.573
|
82.316
|
24
|
Hollanda
|
620.848
|
539.461
|
81.387
|
25
|
Avusturya
|
97.575
|
17.995
|
79.580
|
26
|
Yunanistan
|
129.935
|
56.000
|
73.935
|
27
|
İsveç
|
144.926
|
75.436
|
69.490
|
28
|
Singapur
|
738.501
|
670.834
|
67.667
|
29
|
Avustralya
|
135.895
|
68.487
|
67.408
|
30
|
Çek Cum.
|
96.087
|
35.497
|
60.590
|
31
|
Fas
|
65.578
|
5.156
|
60.422
|
32
|
Macaristan
|
45.458
|
0
|
45.458
|
33
|
Finlandiya
|
89.728
|
45.787
|
43.941
|
34
|
Bangladeş
|
42.381
|
0
|
42.381
|
35
|
Portekiz
|
63.444
|
21.247
|
42.197
|
36
|
Slovakya
|
61.767
|
23.898
|
37.869
|
37
|
Lübnan
|
37.661
|
0
|
37.661
|
38
|
Ukrayna
|
67.852
|
30.865
|
36.987
|
39
|
Ürdün
|
35.076
|
0
|
35.076
|
40
|
İrlanda
|
42.958
|
8.222
|
34.736
|
41
|
Yeni Zelanda
|
38.780
|
8.749
|
30.031
|
42
|
Arjantin
|
67.724
|
39.663
|
28.061
|
43
|
Bulgaristan
|
47.370
|
22.479
|
24.891
|
44
|
Vietnam
|
78.682
|
61.192
|
17.490
|
45
|
Hırvatistan
|
26.800
|
10.187
|
16.613
|
46
|
Litvanya
|
64.899
|
49.893
|
15.006
|
47
|
Letonya
|
18.498
|
6.970
|
11.528
|
48
|
Peru
|
39.816
|
29.625
|
10.191
|
49
|
Mısır
|
72.878
|
63.490
|
9.388
|
50
|
Romanya
|
34.988
|
30.614
|
4.374
|
51
|
Panama
|
15.195
|
11.084
|
4.111
|
52
|
Tunus
|
22.918
|
19.734
|
3.184
|
53
|
Gana
|
20.501
|
17.634
|
2.867
|
54
|
Estonya
|
19.616
|
18.054
|
1.562
|
55
|
Trinidad ve Tobago
|
20.418
|
24.105
|
-3.687
|
56
|
Fildişi Kıyısı
|
13.311
|
21.280
|
-7.969
|
57
|
Yemen
|
20.576
|
28.978
|
-8.402
|
58
|
Kamerun
|
11.562
|
20.441
|
-8.879
|
59
|
Sudan
|
5.904
|
15.030
|
-9.126
|
60
|
Çad
|
3.717
|
18.573
|
-14.856
|
61
|
Belarus
|
68.580
|
88.120
|
-19.540
|
62
|
Danimarka
|
54.774
|
81.726
|
-26.952
|
63
|
Gabon
|
2.348
|
42.256
|
-39.908
|
64
|
Meksika
|
273.192
|
316.639
|
-43.447
|
65
|
Kongo Cum.
|
5.546
|
52.642
|
-47.096
|
66
|
Ekvador
|
35.983
|
86.784
|
-50.801
|
67
|
Bahreyn
|
34.346
|
87.659
|
-53.313
|
68
|
Malezya
|
109.597
|
170.856
|
-61.259
|
69
|
Ekvator Ginesi
|
4.112
|
83.634
|
-79.522
|
70
|
Brunei Sultanlığı
|
0
|
80.206
|
-80.206
|
71
|
Türkmenistan
|
0
|
122.917
|
-122.917
|
72
|
Azerbaycan
|
0
|
163.355
|
-163.355
|
73
|
Kolombiya
|
26.840
|
204.028
|
-177.188
|
74
|
Umman
|
0
|
191.941
|
-191.941
|
75
|
Norveç
|
5.441
|
310.959
|
-305.518
|
76
|
Libya
|
39.400
|
351.448
|
-312.048
|
77
|
Kazakistan
|
19.353
|
344.243
|
-324.890
|
78
|
İran
|
0
|
344.684
|
-344.684
|
79
|
Angola
|
41.393
|
410.072
|
-368.679
|
80
|
Cezayir
|
0
|
399.660
|
-399.660
|
81
|
Nijerya
|
141.048
|
572.132
|
-431.084
|
82
|
Kanada
|
309.690
|
751.925
|
-442.235
|
83
|
Venezüela
|
18.910
|
461.253
|
-442.343
|
84
|
Katar
|
0
|
561.679
|
-561.679
|
85
|
Kuveyt
|
0
|
582.515
|
-582.515
|
86
|
Bir. Arap Emir.
|
0
|
686.197
|
-686.197
|
87
|
Irak
|
34.485
|
742.714
|
-708.229
|
88
|
Rusya
|
0
|
1.655.688
|
-1.655.688
|
89
|
Suudi Arabistan
|
0
|
1.949.655
|
-1.949.655
|
Kaynak: IMF
Yorumlar
Yorum Gönder