Metin Türkyılmaz

-Ocak-Ağustos döneminde enerji ithalatı yüzde 1,3   artarak  37 milyar dolara ulaştı -Türkiye, 2013 yılında 55,9 milyar dolarlık enerji  ithal etmişti -Elektrik ve doğalgaza son yapılan yüzde 9’luk zammın  tüketimi  kısıp kısmayacağı merak konusu -İthalatta enerjiyi 18,3 milyar dolarla kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların  aksam  ve parçaları, 11,75 milyar dolarla demir ve çelik,  11,6 milyar  dolarla elektrikli makine ve cihazlar, ses  kaydetme-verme,  televizyon görüntü-ses kaydetme-verme  cihazları,  aksam-parça-aksesuarı izledi -8 ayda 4,1 milyar dolarlık kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar ithalatı yapıldı

-Tüketici güveninde kötümserlik süresi 100 aya çıktı -100 aydır (8 yıl 4 ay) “iyimserlik sınırı” olan 100’ü geçemeyen tüketici güven endeksi, Eylül ayında,  hem  Ağustos ayına hem de geçen yılın Eylül ayına  göre iyi çıktı -Tüketici güven endeksi, 2013 yılının aynı aylarına  göre,  2014 yılı Ocak ayında 3,4, Şubat’ta 7,5,  Mart’ta 2,2,  Mayıs’ta 1,5, Haziran’da 2,5, Temmuz’da 4,6,  Ağustos’ta 4 puan gerilerken,  Nisan ayında ise 2,9 puan,  Eylül ayında 1,9 puan arttı -Endeks, 2014 Eylül ayında, 2014 Ağustos ayına göre 0,8, 2013 Eylül ayına göre 1,9 puan artışla 74 puana çıktı -Eylül’de h anenin gelecek 12 aylık döneme ilişkin maddi durum beklentisi endeksi, bir önceki aya göre 0,5 puan azaldı -2006 Mayıs ayında 100,07’e, 2006 Haziran ayında 92,17’ye inen endeks, o tarihten bu yana 100’ü geçemedi -Endeks, 2014 Şubat ayında 69,2 puanla en düşük  seviyeye düştü -Tüketici Güven Endeksi 0-200 aralığında değer alabiliyor; Tüketici Güven Endeksi’nin 100’den büyük olması tü

-Avrupa Birliği Komisyonu, 2014-2020 dönemi için  IPA 2  kapsamında,  Türkiye’ye 57,6 avro kaynak ayırırken,  Karadağ’a 433,5 avro kaynak tahsis etti -Buna göre, AB, Karadağ’a, Türkiye’nin kişi başına 7,5 katı kaynak ayırmış oldu -Nüfusu 7,2 milyon olan Sırbistan’a, 77,3 milyonluk Türkiye’ye ayrılan kaynağın üçte biri kadar kaynak verilecek -Komisyonun 2014-2020 dönemi için ayırdığı 11 milyar 150 milyon avroluk Katılım Öncesi Yardım Aracı’ndan (IPA 2), Türkiye’nin payına sadece 4 milyar 453,9 milyon Avro düştü -AB, bu kaynaktan Sırbistan’a 1 milyar 508, Makedonya’ya 664,2, Arnavutluk’a 649,5, Kosova’ya 645,5, Karadağ’a 270,5 milyon avro verecek -Nüfusun yüzde 80,78’ini oluşturan Türkiye, IPA 2’deki payı sadece yüzde 39,94 olacak -Çok ülkeli açık kaynak dışarda tutulduğunda bile Türkiye’nin payı yüzde 54,37’yi geçmeyecek -Avrupa Birliği’nin kaynak dağıtımı, Nasrettin Hoca’nın çocuklara cevizleri dağıtmasına benziyor. Bir avuç cevizi alıp bir çocuğa, arkasından iki c

-Nüfusun 3’te 2’si borçlu, 5’te 2’sinin konutu yok -Parasızlıktan 5’te 4’ü tatil, yarısı beklenmedik  harcama yapamıyor -4’te 3’ü yıpranmış ve eskimiş mobilyalarını değiştiremiyor,  5’te 2’sinin  sızdıran çatı, nemli duvar, çürümüş pencere  çerçeve sorunu var -İzolasyondan dolayı nüfusun 5’te 2’si ısınamıyor -Bütün bunlara rağmen, gelir dağılımında 0,002 puanlık  bir iyileşme oldu

-Neredeyse bütün Avrupa’yı tedirgin eden referandumda,  bağımsızlığa yüzde 55,4 “hayır” oyu çıkmasıyla, İngiltere  başta olmak üzere kıta ülkeleri rahat nefes aldı -İskoçlar, 243,9 milyar dolarlık yurtiçi gelirine, yüz milyarlarca  dolarlık petrol ve doğalgaz rezervlerine rağmen, bağımsızlığı  siyasi ve ekonomik olarak göze alamadılar  -Birleşik Krallık ile birlikte okyanuslarda yüzerken, küçük  denizlere mahkum kalmak istemediler  -Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesinden biri olan, dünyanın  altıncı büyük ekonomisi Birleşik Krallıktan ayrılarak, 5,35  milyonluk küçük bir ülkede, güvenliklerini tehlikeye, 45 bin  dolarlık kişi başına yurtiçi gelirlerini riske atmak istemediler  -Yazdığı “Ulusların Zenginliği” kitabıyla ekonomik liberalizmin  kurucusu olan Adam Smith’in tarif ettiği gibi “görünmez el devreye  girdi” ve memleketlisi İskoçlar, kişisel ve maddi çıkarlarını  göz önünde tuttular ve rasyonel davrandılar  -Birleşik Krallık da dört kurucu ülkesinden birini, top

-İskoçya ayrılırsa, İngiltere topraklarının üçte birini  kaybedecek -5,35 milyonluk İskoçya’nın ayrılmasıyla, İngiltere  nüfusu, 63,7  milyondan 58,35 milyona inecek,  İtalya’ya geçilecek, dünyada  23’ncü sıradan  24’e, Avrupa’da 5’den 6’ya, AB’de 3’ten 4’e düşecek -İskoçya’nın ayrılmasıyla İngiliz ekonomisinin büyüklüğü  2 trilyon 535,8 milyar dolardan 2 trilyon 291,9 milyar  dolara inecek -Ayrılmayla dünyanın altıncı büyük ekonomisi olan  İngiltere’nin  sıralaması değişmemekle, ekonomik boyutu  Brezilya  seviyelerine gerileyecek -Bölünmeyle İngiltere petrol kaynaklarının yüzde 95’ini, doğalgaz kaynaklarının yarısını kaybedecek -İskoçya’nın petrol yataklarının değeri 278 milyar doları  geçiyor - İskoçya, 2012 yılında, 45,6 milyar dolarlık mal, 55 milyar  dolarlık  hizmet ihracatı yaptı -Ayrılmayla İngiltere dünyaca ünlü, çok sayıda ünlü  yetiştiren  Glasgow, Edinburgh ve Aberdeen  üniversitelerine de veda edecek

-2014 yılının Ocak-Ağustos dönemini kapsayan 8 ayında  yüzde 6,28 artan TÜFE, son 6 yılın en kötü 8 ayını geçirdi -TÜFE artışı, çok büyük bir olasılıkla yılı çift haneyle  tamamlayacak -Halen Ağustos itibarıyla yıllık yüzde 9,54 olan TÜFE enflasyonu, yılın kalan 4 ayında, 2010’daki gibi bir seyir izlerse yılı yüzde 9,25, 2013’teki gibi seyir izlerse yüzde 9,53 ile bitirecek -Buna karşın son 4 aydaki seyir, 2008’deki gibi olursa yüzde 10, 2012’deki gibi olursa yüzde 10,32, 2006’deki gibi olursa yüzde 10,67, 2009’daki gibi olursa yüzde 11,24, 2005’deki gibi olursa yüzde 11,29, 2007’deki gibi olursa yüzde 11,70 ile yılı  tamamlar -En kötü senaryo, yılın kalan 4 ayının 2011’deki gibi olması. Bu   durumda TÜFE yıl sonunda yüzde 13,14’e kadar ulaşır -Yıl sonu TÜFE artışı, yüzde 10,45’i geçerse son 11 yılın rekoru  kırılır

-TÜİK’in “Hanehalkı Bütçe Harcaması” araştırmasına  göre,  Türkiye’nin en yoksul yüzde 20’lik kesiminin en  zengin  ortalama gelire sahip olan hanehalkları, 2013  yılında aylık  ortalama 1282 lirayla eksiksiz geçimini  sağladı!  -Bu gruptaki hanehalkları, gelirlerinin aylık 1282 liralık kısmının,  426 lirasını konut ve kira harcamasına, 370  lirasını gıda ve  alkolsüz içeceklere, 104 lirasını  ulaştırmaya ayırdı  -En yoksul yüzde 20’nin en zengini olan bu hanehalkları, 72 liralık  mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri,   68 liralık alkollü  içecekler, sigara ve tütün, 52 liralık  lokanta ve otel gideri yaptı -Bu gruptaki hanehalkları, aylık 50 liralık giyim ve ayakkabı,  44 liralık çeşitli mal ve hizmet, 39 liralık haberleşme,  27 liralık  sağlık hizmeti aldı -Gruptaki hanehalkları, aylık 21 lirayla eğlendi ve kültürel harcama yaptı. Eğitime de aylık 8 lirası kaldı

-Piyasalarda altının ons fiyatı, 1293,765 dolardan  1287,15  dolara gerilemesine rağmen 22 ayar bilezik  yatırımcısına,  dolardaki artışın da üzerinde yüzde 2,20  reel getiri sağlayarak  yatırım araçları arasında ilk sırayı  aldı -Getiride bileziği yüzde 1,88 ile çeyrek ve teklik altın  izledi -ABD Doları yüzde 0,64 reel getiriyle bilezik, çeyrek ve  teklik  altını takip etti  -30 günlük mevduat faizi yüzde 0,22 reel getiri sağladı -Ağustos ayında fiyatı değişmeyen gram altın yatırımcısını yüzde 0,09 reel kayba uğrattı -İsviçre Frangı, ons altın, Japon Yeni, İngiliz Sterlini,  Avro,  Borsa Endeksi (BIST 100) yatırımcısına kaybettirdi -Borsadaki reel kayıp yüzde 1,64, Avro’daki reel kayıp  yüzde 1,27 -Toptan gümüş yüzde 5,05 ile yatırımcısına reel olarak en fazla kaybettiren yatırım aracı oldu