-Cumhuriyet, Türk ekonomisini 70 kat büyüttü…
-Türkiye Cumhuriyeti, 91 yılda, 2014 tahmini fiyatlarıyla,
70,15 kat büyüterek 11,55 milyar dolarlık bir ekonomiden,
810,3 milyar dolarlık bir ekonomi yarattı
-Bu dönemde nüfus, 6,16 kat artarak 12 milyon 475 binden
76 milyon 903 bine, kişi başına yurtiçi gelir ise 2014 fiyatlarıyla,
11,38 kat artışla 926 dolardan 10 bin 537 dolara çıktı
-Osmanlı’dan 1923 yılında 11,55 milyar dolarlık bir ekonomi
alan Cumhuriyet Türkiye’si, ekonomisini 8 yılda, 1931 yılında
iki katına çıkardı
-1931 yılında 23,14 milyar dolar olan Türk ekonomisi, yeniden
iki kata çıkmak için 1952 yılına kadar 21 yıl bekledi
-1952 yılında 49,42 milyar dolar olan Türk ekonomisi, iki katına,
14 yıl sonra 1966 yılında 102,88 milyar dolarla ulaştı
-Türk ekonomisi, 1966 yılının iki katına ulaşmak için de 1982
yılına kadar 16 yıl beklemek zorunda kaldı
-1982 yılında 207,1 milyar dolar olan Türk ekonomisi, bu seviyenin
iki katına ancak 15 yıl sonra, 1997 yılında 432,83 milyar dolarla ulaştı
-Türk ekonomisi, 1997 yılından sonra 17 yıl geçmesine rağmen
henüz, 1997’nin iki katına ulaşabilmiş değil
-10’ar yıllık dönemler itibarıyla bakarsak, 1923-1933 döneminde
yüzde 107,1 ile en yüksek büyüme sağlandı. Bu dönemi, yüzde 88
büyümeyle 1943-1953 dönemi, yüzde 84,3 büyümeyle 1963-1973
dönemi, yüzde 70,5 büyümeyle 1983-1993 dönemi izledi
Cumhuriyet, Osmanlı
Devleti’nden yıkık, işlemeyen bir ekonomi, harap olmuş bir ülke, genç ve
dinamik nüfusunu kaybetmiş bir toplum devraldı. Türk ekonomisi çiviyi bile
üretemez durumdaydı. Cumhuriyet, böyle bir miras üzerinde kuruldu. Halkın yüzde
90’ı okuma yazma bilmiyordu. Yetişmiş insan sayısı yok denecek kadar azdı.
Ülkede atları, öküzleri nallayacak nalbant bile neredeyse kalmamıştı. Ordu
sadece savunmayı sağlamakla görevli değildi. Ayrıca bir eğitim ocağı gibi
çalışıyordu. Okuma yazma ve meslek öğretiyordu. Cumhuriyet’in ilk dönemleri
böyle geçti.
Atatürk döneminde 3
kat büyüme
Böyle bir ekonomi
ve toplum devralan Cumhuriyet, Atatürk döneminde hızla büyüdü. 1923-1938
döneminde nüfus 12 milyon 475 binden 16 milyon 916 bine, gayri safi yurtiçi
hasıla (GSYH) 2014 fiyatlarıyla 11,55 milyar dolardan 33,67 milyar dolara, kişi
başına gelir ise yine 2014 fiyatlarıyla, 926 dolardan 1991 dolara yükseldi. Türk
ekonomisi Atatürk döneminde 3 kat büyüdü.
Cumhuriyet, 2014
yılına gelene kadar, Türk ekonomisini 70 kat büyüttü. Türkiye Cumhuriyeti, 91
yılda, 2014 tahmini fiyatlarıyla, 70,15 kat büyüterek 11,55 milyar dolarlık bir
ekonomiden, 810,3 milyar dolarlık bir ekonomi yarattı. Bu dönemde nüfus, 6,16
kat artarak 12 milyon 475 binden 76 milyon 903 bine, kişi başına yurtiçi gelir
ise 2014 fiyatlarıyla, 11,33 kat artışla 926 dolardan 10 bin 537 dolara çıktı.
Kaç yılda bir iki
katına çıktı?
Osmanlı’dan 1923
yılında 11,55 milyar dolarlık bir ekonomi alan Cumhuriyet Türkiye’si,
ekonomisini 8 yılda, 1931 yılında iki katına çıkardı. 1931 yılında 23,14 milyar
dolar olan Türk ekonomisi, yeniden iki kata çıkmak için 1952 yılına kadar 21
yıl bekledi. 1952 yılında 49,42 milyar dolar olan Türk ekonomisi, iki katına, 14
yıl sonra 1966 yılında 102,88 milyar dolarla ulaştı. Türk ekonomisi, 1966
yılının iki katına ulaşmak için de 1982 yılına kadar 16 yıl beklemek zorunda
kaldı. 1982 yılında 207,1 milyar dolar olan Türk ekonomisi, bu seviyenin iki
katına ancak 15 yıl sonra, 1997 yılında 432,83 milyar dolarla ulaştı.
Türk ekonomisi,
1997 yılından sonra 17 yıl geçmesine rağmen henüz, 1997’nin iki katına
ulaşabilmiş değil. Orta vadeli programda Türk ekonomisinin 2015 yılında yüzde
4, 2016 ve 2017 yıllarında yüzde 5 büyüyeceği öngörülüyor. Bu tahminler
gerçekleşirse, Türk ekonomisi 1997 seviyesinin iki katına 2016 yılında, 19 yıl
sonra ulaşacak.
En başarılı 10 yıl
1923-1933 dönemi
10’ar yıllık
dönemler itibarıyla bakarsak, 1923 yılında 11,55 milyar dolar olan Türk
ekonomisi, 1933 yılında, 23,92, 1943 yılında 29,34, 1953 yılında 54,98, 1963
yılında 85,57, 1973 yılında 157,67, 1983 yılında 215,82, 1993 yılında 368,03,
2003 yılında 488,82, 2013 yılında ise 784,41 milyar dolara ulaştı.
Buna göre 1923-1933
döneminde yüzde 107,1 ile en yüksek büyüme sağlandı. Bu dönemi, yüzde 88
büyümeyle 1943-1953 dönemi, yüzde 84,3 büyümeyle 1963-1973 dönemi, yüzde 70,5
büyümeyle 1983-1993 dönemi, yüzde 60,5 büyümeyle 2003-2013 dönemi, yüzde 55,7
ile 1953-1963 dönemi izledi. Terör
eylemlerinin doruğa çıktığı, Kıbrıs Barış Harekatı’nın yaşandığı ve petrol
krizlerinin görüldüğü 1973-1983 döneminde yüzde 36,9, 1999 yılında Marmara ve Düzce depremlerinin
yaşandığı, 1994, 1999 ve 2001 ekonomik krizlerinin görüldüğü 1993-2003
döneminde yüzde 32,8 büyüme oldu. En düşük büyüme de İkinci Dünya Savaşı’nın
(1939-1945) etkisiyle yüzde 22,2 ile 1933-1943 döneminde görüldü.
2014 gerçekleşme
tahmini verilerine göre, Cumhuriyet döneminde 10’ar yıllık dönemler itibarıyla,
2014 fiyatlarıyla gayri safi yurtiçi hasıla, kişi başına gayri safi yurtiçi
hasıla, yıl ortası nüfus ve büyüme oranları şöyle:
2014
|
||||||
2014
|
Fiyatlarıyla
|
|||||
10 Yıllık
|
Fiyatlarıyla
|
10
Yıllık
|
Kişi
|
10 Yıllık
|
||
Yıl
Ortası
|
Büyüme
|
GSYH
|
Büyüme
|
Başına
|
Büyüme
|
|
Nüfus
|
Oranı
|
(Milyar
|
Oranı
|
GSYH
|
Oranı
|
|
Yıl
|
(Bin)
|
(Yüzde)
|
Dolar)
|
(Yüzde)
|
(Dolar)
|
(Yüzde)
|
1923
|
12.475
|
11,55
|
926
|
|||
1933
|
15.392
|
23,4
|
23,92
|
107,1
|
1.554
|
67,8
|
1943
|
18.337
|
19,1
|
29,24
|
22,2
|
1.594
|
2,6
|
1953
|
22.571
|
23,1
|
54,98
|
88,0
|
2.436
|
52,8
|
1963
|
29.655
|
31,4
|
85,57
|
55,7
|
2.886
|
18,5
|
1973
|
38.072
|
28,4
|
157,67
|
84,3
|
4.141
|
43,5
|
1983
|
47.864
|
25,7
|
215,82
|
36,9
|
4.509
|
8,9
|
1993
|
59.367
|
24,0
|
368,03
|
70,5
|
6.199
|
37,5
|
2003
|
66.873
|
12,6
|
488,82
|
32,8
|
7.310
|
17,9
|
2013
|
76.055
|
13,7
|
784,41
|
60,5
|
10.314
|
41,1
|
2014 gerçekleşme
tahmini verilerine göre, Cumhuriyet döneminde, 2014 fiyatlarıyla gayri safi
yurtiçi hasıla (GSYH), kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla, yıl ortası nüfus
ve büyüme oranları şöyle:
2014
|
||||
2014
|
Fiyatlarıyla
|
|||
Fiyatlarıyla
|
Kişi
|
|||
Yıl
Ortası
|
Büyüme
|
GSYH
|
Başına
|
|
Nüfus
|
Oranı
|
(Milyar
|
GSYH
|
|
Yıl
|
(Bin)
|
(Yüzde)
|
Dolar)
|
(Dolar)
|
1923
|
12.475
|
11,55
|
926
|
|
1924
|
12.728
|
14,86
|
13,27
|
1.042
|
1925
|
13.007
|
12,77
|
14,96
|
1.150
|
1926
|
13.281
|
18,21
|
17,69
|
1.332
|
1927
|
13.562
|
-12,81
|
15,42
|
1.137
|
1928
|
13.851
|
11,04
|
17,12
|
1.236
|
1929
|
14.146
|
21,58
|
20,82
|
1.472
|
1930
|
14.448
|
2,17
|
21,27
|
1.472
|
1931
|
14.756
|
8,77
|
23,14
|
1.568
|
1932
|
15.071
|
-10,75
|
20,65
|
1.370
|
1933
|
15.392
|
15,83
|
23,92
|
1.554
|
1934
|
15.721
|
6,03
|
25,36
|
1.613
|
1935
|
16.046
|
-3,05
|
24,59
|
1.532
|
1936
|
16.350
|
23,20
|
30,29
|
1.853
|
1937
|
16.631
|
1,54
|
30,76
|
1.849
|
1938
|
16.916
|
9,48
|
33,67
|
1.991
|
1939
|
17.369
|
6,91
|
36,00
|
2.073
|
1940
|
17.723
|
-4,93
|
34,23
|
1.931
|
1941
|
17.953
|
-10,34
|
30,69
|
1.709
|
1942
|
18.144
|
5,62
|
32,41
|
1.786
|
1943
|
18.337
|
-9,79
|
29,24
|
1.594
|
1944
|
18.533
|
-5,06
|
27,76
|
1.498
|
1945
|
18.664
|
-15,31
|
23,51
|
1.260
|
1946
|
19.074
|
31,94
|
31,02
|
1.626
|
1947
|
19.493
|
4,18
|
32,31
|
1.658
|
1948
|
19.921
|
16,59
|
37,67
|
1.891
|
1949
|
20.359
|
-5,00
|
35,79
|
1.758
|
1950
|
20.809
|
9,35
|
39,14
|
1.881
|
1951
|
21.352
|
12,83
|
44,16
|
2.068
|
1952
|
21.953
|
11,91
|
49,42
|
2.251
|
1953
|
22.571
|
11,25
|
54,98
|
2.436
|
1954
|
23.206
|
-2,98
|
53,34
|
2.299
|
1955
|
23.859
|
7,93
|
57,57
|
2.413
|
1956
|
24.442
|
3,15
|
59,38
|
2.430
|
1957
|
25.252
|
7,82
|
64,03
|
2.535
|
1958
|
25.983
|
4,52
|
66,92
|
2.576
|
1959
|
26.735
|
4,07
|
69,64
|
2.605
|
1960
|
27.509
|
3,43
|
72,03
|
2.619
|
1961
|
28.233
|
2,00
|
73,47
|
2.602
|
1962
|
28.933
|
6,18
|
78,01
|
2.696
|
1963
|
29.655
|
9,69
|
85,57
|
2.886
|
1964
|
30.394
|
4,08
|
89,06
|
2.930
|
1965
|
31.151
|
3,14
|
91,86
|
2.949
|
1966
|
31.934
|
11,99
|
102,88
|
3.222
|
1967
|
32.750
|
4,21
|
107,21
|
3.273
|
1968
|
33.585
|
8,56
|
116,38
|
3.465
|
1969
|
34.442
|
4,50
|
121,62
|
3.531
|
1970
|
35.321
|
4,84
|
127,51
|
3.610
|
1971
|
36.215
|
7,35
|
136,88
|
3.780
|
1972
|
37.132
|
9,61
|
150,03
|
4.041
|
1973
|
38.072
|
5,09
|
157,67
|
4.141
|
1974
|
39.036
|
3,65
|
163,42
|
4.187
|
1975
|
40.078
|
6,32
|
173,75
|
4.335
|
1976
|
40.915
|
9,33
|
189,96
|
4.643
|
1977
|
41.768
|
3,03
|
195,72
|
4.686
|
1978
|
42.640
|
1,23
|
198,13
|
4.647
|
1979
|
43.530
|
-0,49
|
197,16
|
4.529
|
1980
|
44.438
|
-2,78
|
191,68
|
4.313
|
1981
|
45.540
|
4,81
|
200,90
|
4.411
|
1982
|
46.688
|
3,09
|
207,10
|
4.436
|
1983
|
47.864
|
4,21
|
215,82
|
4.509
|
1984
|
49.070
|
7,11
|
231,17
|
4.711
|
1985
|
50.306
|
4,30
|
241,11
|
4.793
|
1986
|
51.433
|
6,76
|
257,41
|
5.005
|
1987
|
52.561
|
9,81
|
282,66
|
5.378
|
1988
|
53.715
|
1,45
|
286,76
|
5.338
|
1989
|
54.893
|
1,63
|
291,43
|
5.309
|
1990
|
56.204
|
9,37
|
318,74
|
5.671
|
1991
|
57.239
|
0,35
|
319,85
|
5.588
|
1992
|
58.294
|
6,40
|
340,32
|
5.838
|
1993
|
59.367
|
8,14
|
368,03
|
6.199
|
1994
|
60.461
|
-6,08
|
345,65
|
5.717
|
1995
|
61.575
|
7,95
|
373,13
|
6.060
|
1996
|
62.709
|
7,12
|
399,70
|
6.374
|
1997
|
63.864
|
8,29
|
432,83
|
6.777
|
1998
|
62.464
|
3,86
|
449,54
|
7.197
|
1999
|
63.364
|
-3,36
|
434,41
|
6.856
|
2000
|
64.252
|
6,77
|
463,84
|
7.219
|
2001
|
65.133
|
-5,70
|
437,41
|
6.716
|
2002
|
66.008
|
6,16
|
464,37
|
7.035
|
2003
|
66.873
|
5,26
|
488,82
|
7.310
|
2004
|
67.723
|
9,36
|
534,59
|
7.894
|
2005
|
68.566
|
8,40
|
579,51
|
8.452
|
2006
|
69.395
|
6,89
|
619,45
|
8.926
|
2007
|
70.215
|
4,67
|
648,38
|
9.234
|
2008
|
71.095
|
0,66
|
652,65
|
9.180
|
2009
|
72.050
|
-4,83
|
621,15
|
8.621
|
2010
|
73.003
|
9,16
|
678,03
|
9.288
|
2011
|
73.950
|
8,77
|
737,51
|
9.973
|
2012
|
74.855
|
2,17
|
753,52
|
10.066
|
2013
|
76.055
|
4,10
|
784,41
|
10.314
|
2014
|
76.903
|
3,30
|
810,30
|
10.537
|
Yorumlar
Yorum Gönder