-Cumhuriyet döneminde elektrik tüketimi 6 bin kat arttı...
Elektrik enerjisi tüketiminde hızlı artış sürüyor.
Türkiye’de elektrik tüketimi, 1923’de 50 milyon kilowattsaat (kWh) bile
değilken, sadece 45 milyon kWh iken şimdilerde 270 milyar kWh’ye ulaşmış
durumda. Cumhuriyet tarihi boyunca 6 bin katlık bir artış var.
Bu dönemde kişi başına tüketim 3,5 kWh’den 3 bin 400
kWh’yi aşmış durumda. Kişi başına tüketimdeki artış, 1000 kata yaklaşıyor.
Bunlar önemli gelişmeler. Tabii, yeterli mi değil.
ABD, Kanada, Norveç gibi elektrik tüketimi çok yüksek olan ülkeleri hariç
tutsak bile, tasarrufa da önem veren gelişmiş ülkelerde kişi başına elektrik
tüketimi 7-8 bin kWh’nin altında kalmıyor. Demek ki Türkiye’nin elektrik
tüketiminin de önümüzdeki yıllarda en azından 5 bin kWh’ı aşacağı çıkarımında
bulunmak yanlış olmaz. Nüfus artışını da hesaba dahil ettiğimizde elektrik
tüketimdeki artışın daha da fazla olacağını söyleyebiliriz.
Sadece son 5-6 yılda elektrik enerjisi tüketimdeki
artış yüzde 30’lara yaklaşıyor. Enerji, sadece ülkemizin değil, tüm dünyanın en
önemli uğraş sahalarından biri haline gelmiş durumda. Kime sorarsanız sorun; en
stratejik sektörler ne dediğinizde, tarım ve enerji yanıtını alıyorsunuz.
Enerji trilyonlarca dolar yatırım isteyen bir sektör
haline geldi. Nitekim, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) projeksiyonlarına göre,
2010-2030 döneminde küresel enerji talebi yüzde 30 artacak. 2035 yılına kadar
sektöre 38 trilyon dolar yatırım yapılması gerekecek.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) da 2010-2030
dönemi için Türkiye’nin enerjiye yapması gereken yatırımı 225-280 milyar dolar
olarak hesaplıyor. Bundan çok daha fazla yatırım yapılması gerekeceğini söylemek
bizce mümkün. Öncelikle Türkiye, dünya nüfusunda yüzde 1,1 kadar bir paya
sahip. Bu demektir ki nüfusumuz oranda pay alsak, ülke olarak bizim de enerjiye
400 milyar doların üzerinde bir yatırım yapmamız gerekiyor.
Dünyamızda enerji tüketimindeki dengesizlik de
olağanüstü boyutlarda. Hala 1,3 milyara yakın insan elektriğe ulaşamıyor. Kimi
ülkelerde kişi başına elektrik tüketimi çok az. 80 milyonluk Kongo Demokratik
Cumhuriyeti, yaklaşık olarak yılda 8 milyar kWh elektrik tüketiyor. Kişi başına
elektrik tüketimi 100 kWh’yi ancak buluyor. Buna karşın ülkemizde bunun 34
katı, ABD’de 130 katı, Norveç’te 250 katı elektrik enerjisi tüketimi var.
Peki Türkiye, enerji ihtiyacını nasıl karşılayacak,
elektriği hangi kaynaktan üretecek? Burada yenilenebilir enerji giderek daha
fazla devreye girmek zorunda. Türkiye’nin hidroelektrik, rüzgar, jeotermal,
güneş, dalga, biyokütle gibi her türlü yenilenebilir enerji kaynağını çok iyi
kullanması şart. Bu kaynaklarla elektrik üretiminin büyük bölümünü yapmak
mümkün mü? Mümkün. Örneğin İskoçya, 2015 yılında elektrik enerjisi ihtiyacının
yarıdan fazlasını, yüzde 57,7’sini yenilenebilir enerji kaynaklarından sağladı.
Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığını azaltmasının
tek yolu; yenilenebilir enerji kaynakları. Bu alanlara büyük yatırım yapılması
gerekiyor. Aksi takdirde, ithal edilen doğalgazla elektrik üretiminin yarısını
yapmaya devam ederiz.
Enerji ithalatına da her yıl 40-50 milyar dolar
ödemeyi sürdürürüz.
Metin Türkyılmaz - Enerji Günlüğü / 25.09.2016
Yorumlar
Yorum Gönder