-Dövizdeki artış ithalatı vurdu…

-İthalat miktar endeksi 2018 yılında, yüzde 9,5 oranında

azaldı. Azalma özellikle son çeyrekte yüzde 25,8’e ulaştı ki

bu son yılların en büyük daralması oldu

-Çeyrekler olarak bakıldığında ithalat miktar endeksi, 2017 yılında

sırayla yüzde 0,9, yüzde 3,8, yüzde 20,8, yüzde 12,8, 2018 yılının

ilk çeyreğinde yüzde 12,9 arttı. Endeks, 2018 yılının ikinci çeyreğinde

yüzde 1,7, üçüncü çeyreğinde yüzde 18,8, dördüncü çeyreğinde

yüzde 25,8 geriledi

-Döviz kurlarında yaşanan artış ve ithal malların pahalanmasıyla

birlikte ithalat miktar endeksi,2018 Mayıs ayında yüzde 2, Haziran’da

yüzde 10, Temmuz’da yüzde 11,8, serbest piyasada dolar ve avronun

zirve yaptığı Ağustos’ta yüzde 25,9, Eylül’de yüzde 20,3, Ekim’de

yüzde 26,2, Kasım’da yüzde 22,5 ve Aralık’ta yüzde 28,3 azaldı

Ankara – 08.02.2019 – Döviz kurlarındaki yükselme ithalatı vurmuş görünüyor. Özellikle ithalat miktar endeksindeki keskin düşüş bunu net olarak ortaya koyuyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ithalat miktar endeksi 2018 yılında, yüzde 9,5 oranında azaldı. Azalma özellikle son çeyrekte yüzde 25,8’e ulaştı ki bu son yılların en büyük daralması oldu.

Çeyrekler olarak bakıldığında ithalat miktar endeksi, 2017 yılında sırayla yüzde 0,9, yüzde 3,8, yüzde 20,8, yüzde 12,8, 2018 yılının ilk çeyreğinde yüzde 12,9 arttı. Endeks, 2018 yılının ikinci çeyreğinde yüzde 1,7, üçüncü çeyreğinde yüzde 18,8, dördüncü çeyreğinde yüzde 25,8 geriledi.

-İthalat miktar endeksi Mayıs’tan beri ekside

2018 yılının Ocak ayında yüzde 24,5, Şubat’ta yüzde 11,7, Mart’ta yüzde 4,6, Nisan’da yüzde 7,2 artan ithalat miktar endeksi, döviz kurlarında yaşanan artış ve ithal malların pahalanmasıyla birlikte Mayıs ayında yüzde 2, Haziran’da yüzde 10, Temmuz’da yüzde 11,8, serbest piyasada dolar ve avronun zirve yaptığı Ağustos’ta yüzde 25,9, Eylül’de yüzde 20,3, Ekim’de yüzde 26,2, Kasım’da yüzde 22,5 ve Aralık’ta yüzde 28,3 azaldı.

İthalat miktar endeksi Aralık ayında da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 28,3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 42,6, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 19,3, yakıtlarda yüzde 6,9 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 28,9 azaldı.

-Dördüncü çeyrekte makine ve taşıt aracı ithalat miktar endeksi

yüzde 36,9 geriledi

2018 yılı dördüncü çeyreğinde genel ithalat miktar endeksinde yüzde 25,8’lik gerilemenin, başka bir yerde sınıflandırılmayan mallarda yüzde 51, makinalar ve taşıt araçlarında yüzde 36,9, gıda, içecek ve tütün hariç imalatta yüzde 28,2, başlıca sınıflara ayrılan işlenmiş mallarda yüzde 26,5’e ulaşırken, buna karşın canlı hayvanlar ve gıda maddelerinde yüzde 24,3, gıda, içecek ve tütünde yüzde 23,3, akaryakıt hariç yenilmeyen hammaddelerde yüzde 19,8,  başka yerde belirtilmeyen kimya sanayi ve buna bağlı sanayi ürünlerinde yüzde 19,2, yakıt hariç hammaddelerde yüzde 18,6, içki ve tütünde yüzde 12,6, yakıtlarda yüzde 12 ortalamanın altında kalıyor. Hayvansal, bitkisel katı ve sıvı yağlar ve mumlarda yüzde 3,8, çeşitli mamul eşyada yüzde 1,9 gibi oldukça az bir gerilemenin yaşandığı da görülüyor.

-İhracatta durum iyi görünüyor

Buna karşın ihracattaki durum iyi görünüyor. Tabii bunda da TL’nin değer kaybının etkisi inkar edilemez. Nitekim, TL’nin değer kaybının Türk mallarını ucuzlatmasını ihracatçılar iyi değerlendirmiş ve ihracat miktar endeksi 2018 yılında yüzde 4,4 artmış. Son çeyrekte bu oran yüzde 10,9 ile çift haneli rakamlara çıktı.

İhracat miktar endeksi Aralık ayında ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,5 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 3,7, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 0,1, yakıtlarda yüzde 59,5 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç)  yüzde 4 arttı.

-Birim değer endeksleri…

İhracat birim değer endeksi 2018 yılı dördüncü çeyrekte bir önceki yılın dördüncü çeyreğine göre yüzde 3 azaldı. Endeks, 2018 yılında bir önceki yıla göre yüzde 2,7 arttı. Buna göre dördüncü çeyrekte ihracatta birim başına gelir azalırken, yılın tamamında arttı.

İhracat birim değer endeksi Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,2 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 7,5, ham maddelerde (yakıt hariç)  yüzde 6,1, yakıtlarda yüzde 9,9 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 3,6 azaldı.

İthalat birim değer endeksi Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre değişmedi. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 2 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 2,2 azalırken, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 1 ve yakıtlarda yüzde 8,9 arttı.

İthalat birim değer endeksi, 2018 yılı dördüncü çeyrekte, bir önceki yılın dördüncü çeyreğine göre yüzde 1,6, 2018 yılında da bir önceki yıla göre yüzde 5,4 arttı. Buna göre hem dördüncü çeyrekte hem de yılın tamamında ithalatta birim başına gider arttı.

-Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endeksler…

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2018 Kasım ayında 165,1 olan ihracat miktar endeksi yüzde 4,6 azalarak, 2018 Aralık ayında 157,4 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2017 Aralık ayında 151,3 olan ihracat miktar endeksi yüzde 4,5 artarak, 2018 Aralık ayında 158,1’e çıktı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2018 Kasım ayında 111,8 olan ithalat miktar endeksi yüzde 3,1 azalarak, 2018 Aralık ayında 108,4 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2017 Aralık ayında 164 olan ithalat miktar endeksi yüzde 28 azalarak, 2018 Aralık ayında 118,1 oldu.

-Dış ticaret haddi azaldı

İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2017 yılı Aralık ayında 104,8 olan dış ticaret haddi, 4,4 puan azalarak, 2018 yılı Aralık ayında 100,4’e indi.

Dış ticaret haddi, 2018 yılı dördüncü çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre 4,8 puan azalarak 99,7’ye geriledi. 2018 yılında ise, önceki yıla göre 2,7 puan azalarak 102,3 oldu.