-Büyüme ve milli gelir ne olur?
-Öncü göstergelere
bakıldığında ekonominin son çeyrekte
yüzde 3’ler civarında
küçüldüğü tahmininde bulunulabilir
-Tahminler, 2018 son
çeyrekte ekonominin yüzde 2,7-3 arasında
küçüldüğü yönünde
olsa da yüzde 0 ile yüzde 5,5 arasında değişen
oranları dile
getirenler de var
-Ekonomi son çeyrekte
yüzde 3 küçülürse, deflatör de yüzde 16’larda
kalırsa milli gelir 780
milyar, kişi başına gelir de 9 bin 580 doların
altına inecek
-Eğer son çeyrekte
ekonomide yüzde 3’lük bir küçülme meydana
gelmişse, 2018
büyümesi de yüzde 2,45’in altında kalır
Ankara
– 11.03.2019 – İthalat, konut kredileri, tüketici kredileri, kredi kartları,
sanayi üretim endeksi, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), kapasite kullanım oranları,
elektrik tüketimi, inşaat sektörü verileri gibi öncü göstergelere bakıldığında
ekonominin 2018 yılının son çeyreğinde yüzde 3’ler civarında küçüldüğü
tahmininde bulunulabilir.
Tahminler,
2018 son çeyrekte ekonominin yüzde 2,7-3 arasında küçüldüğü yönünde olsa da
yüzde 0 ile yüzde 5,5 arasında değişen oranları dile getirenler de var.
Ekonomi
son çeyrekte yüzde 3 küçülürse milli gelir enflasyonu olan deflatör de yüzde 16’da
kalırsa, son çeyrek için 1 trilyon 2,6 milyar liralık, yılın tamamında ise 3
trilyon 687,9 milyar liralık GSYH rakamına ulaşılacak. 2017 yılında 3,6483 olan
ortalama dolar kurunun 12 aylık ortalamalara göre yüzde 16,33, yıllık rakama
göre yüzde 20,30 artan tüketici enflasyonun ve yüzde 16 dolaylarında arttığı
tahmin edilen deflatörün çok üzerinde yüzde 31,96 yükselerek 4,8134’e de
çıkmasının bir sonucu olarak, GSYH dolar bazında 779,7 milyar, kişi başına
gelir ise 9 bin 579 dolara inecek.
Bu
rakam açıklanacak deflatör oranına göre değişecek.
Tabii,
son sözü, 11 Mart 2019 Pazartesi günü saat 10.00’da Türkiye İstatistik Kurumu
(TÜİK) söyleyecek.
Bilindiği
gibi, 2018 yılında birinci çeyrekte yüzde 7,2, ikinci çeyrekte yüzde 5,3, üçüncü
çeyrekte yüzde 1,6 büyüme olmuştu. 9 aylık büyüme ise yüzde 4,5 düzeyinde
gerçekleşmişti. 2018 yılı Ocak-Eylül dönemi gayri safi yurtiçi hasılası (GSYH)
TL bazında 2 trilyon 685,3 milyar lira, dolar bazında 598 milyar dolar olarak
açıklanmıştı.
Son
tahminlere göre, 2017 yılında 851,5 milyar dolar olan milli gelirin, çok büyük bir
olasılıkla 2018’de 785 milyar doların altına indiği görülecek.
En
son AA Finans Servisi 15 ekonomistle, Bloomberg HT Araştırma Masası 17, Reuters
ise 19 kurumla anket gerçekleştirdi.
Son
çeyrekte AA Finans Büyüme Beklenti Anketi’ne göre yüzde 3, Bloomberg HT
Araştırma Masası’na göre yüzde 2,8, Reuters’e göre yüzde 2,7 küçülme olacak. AA’da
yüzde 1-5,5, Bloomberg HT’de yüzde 1,5-5, Reurters’da ise yüzde 0-5,5
Bu
üç kuruluşun anketlerinde, 2018 yılının tamamında sırasıyla AA’da yüzde 2,5, Bloomberg HT’de yüzde 2, Reuters’de yüzde 2,55
büyüme bekleniyor.
Yeni
Ekonomi Programı’nda 2018 yılı için yüzde 3,8 büyüme olacağı tahmin ediliyordu.
Eğer
son çeyrekte ekonomide yüzde 3’lük bir küçülme meydana gelmişse, 2018 büyümesi
de yüzde 2,45’in altında kalır.
2017 yılında GSYH 851,5 milyar, kişi başına
milli gelir ise 10 bin 602 dolardı. Kişi başına milli gelir en yüksek seviyeye
2013 yılında çıkmış ve 12 bin 480 dolara ulaşmıştı.
Son
çeyrekte milli gelir sıfır büyürse, diğer bir ifadeyle yerinde sayarsa, 2018
yılı GSYH 785,3 milyar dolar, kişi başına milli geliri 9 bin 648 dolar, eğer
bazı ekonomist ve kurumların öngördüğü şekilde yüzde 5,5 küçülürse, GSYH 775
milyar dolar, kişi başına milli geliri 9 bin 521 dolar olur.
Çeyrekler
itibarıyla ve yıllık büyüme ve ortalama dolar satış kuru ile 2017 milli gelir
rakamları TL ve Dolar bazında şöyle olmuştu:
2017 Yılı
|
1. Çeyrek
|
2. Çeyrek
|
3. Çeyrek
|
4. Çeyrek
|
Yıllık
|
Ortalama Dolar Kuru (TL)
|
3,6919
|
3,5849
|
3,5273
|
3,7925
|
3,6477
|
GSYH (Milyar TL)
|
649,3
|
734,4
|
831,9
|
891,0
|
3.106,5
|
GSYH (Milyar Dolar)
|
175,9
|
204,9
|
235,8
|
234,9
|
851,5
|
Kişi Başına GSYH (Dolar)
|
10.602
|
||||
2017 Yılortası Nüfusu (Milyon)
|
80,3
|
||||
Büyüme Gerçekleşen (Yüzde)
|
5,3
|
5,3
|
11,5
|
7,3
|
7,4
|
1’nci,
2’nci ve 3’ncü çeyrekler itibarıyla büyüme ve ortalama dolar satış kuru ile 2018
milli gelir rakamları TL ve Dolar bazında şöyle oldu:
2018 1, 2, 3. Çeyrek
|
1. Çeyrek
|
2. Çeyrek
|
3. Çeyrek
|
9 Aylık
|
Ortalama Dolar Kuru (TL)
|
3,8139
|
4,327
|
5,4166
|
4,4908
|
Büyüme Gerçekleşen
|
7,2
|
5,3
|
1,6
|
4,5
|
GSYH (Milyar TL)
|
787,4
|
884,5
|
1.013,5
|
2.685,3
|
GSYH (Milyar Dolar)
|
206,4
|
204,4
|
187,1
|
598
|
4.
Çeyrek büyüme tahmini ve buna göre TL ve Dolar bazında olası 4. Çeyrek ve 2018
yılı milli gelir rakamları:
2018 4. Çeyrek
|
2018 Yılı 4. Çeyrek
|
4. Çeyrek Büyüme
Rakamlarına Göre Yıllık GSYH
|
4. Çeyrek Verilerine
Göre Kişi Başına GSYH (Dolar)
|
|
Ortalama Dolar Kuru (TL)
|
5,517
|
4,8134
|
||
Ekim-Aralık 2018 Deflatörü (Gerçekleşme Tahmini)
|
16
|
|||
2018 Yılortası Nüfusu
|
81,4
|
|||
Sıfır Büyüme-GSYH (Milyar TL)
|
1.033,6
|
3.718,9
|
||
Yüzde 3 Küçülme-GSYH (Milyar TL)
|
1.002,6
|
3.687,9
|
||
Yüzde 5,5 Küçülme-GSYH (Milyar TL)
|
947,4
|
3.632,7
|
||
Sıfır Büyüme-GSYH (Milyar Dolar)
|
187,3
|
785,3
|
9.648
|
|
Yüzde 1 Küçülme-GSYH (Milyar Dolar)
|
185,5
|
783,5
|
9.625
|
|
Yüzde 2 Küçülme-GSYH (Milyar Dolar)
|
183,6
|
781,6
|
9.602
|
|
Yüzde 2,7 Küçülme-GSYH (Milyar Dolar)
|
182,3
|
780,3
|
9.586
|
|
Yüzde 2,8 Küçülme-GSYH (Milyar Dolar)
|
182,1
|
780,1
|
9.583
|
|
Yüzde 3 Küçülme-GSYH (Milyar Dolar)
|
181,7
|
779,7
|
9.579
|
|
Yüzde 4 Küçülme-GSYH (Milyar Dolar)
|
179,8
|
777,8
|
9.556
|
|
Yüzde 5 Küçülme-GSYH (Milyar Dolar)
|
178,0
|
776,0
|
9.533
|
|
Yüzde 5,5 Küçülme-GSYH (Milyar Dolar)
|
177,0
|
775,0
|
9.521
|
Kaynak:
TCMB, Hazine ve Maliye Bakanlığı, TÜİK, Strateji ve Bütçe Başkanlığı.
Yorumlar
Yorum Gönder