-Rakamlarla İstanbul seçimleri…
-Son 35 yılda
İstanbul’da seçmen sayısı 4,2 kat artışla
2,5 milyondan 10,56
milyona çıktı
-İstanbul’da mahalli
idareler seçimlerinde 5’er yıllık dönemler
itibarıyla en fazla
seçmen sayısı artışı, 1,45 milyonla 2009 seçiminde,
en az seçmen sayısı ise
559 binle 31 Mart 2019 seçiminde görüldü
-Oransal olarak İstanbul’da
en fazla seçmen sayısı artışı yüzde 50,5 ile
1989 seçimlerinde, en
az seçmen sayısı artışı ise yüzde 5,6 ile
31 Mart 2019
seçimlerinde oldu
-İstanbul’un seçmen
ağırlığı 1984-2014 döneminde yüzde 12,4’den
yüzde 19’a çıktı. Bu
oran 31 Mart 2019 seçimlerinde yüzde 18,5’e indi
-Eğer, 2014’deki oranın
2019’da da gerçekleşmesi durumunda
İstanbul’da seçmen
sayısı 280 bin daha fazla olacaktı
-1984-2019 döneminde İstanbul’da
mahalli idareler seçimlerinde
katılma oranının en
yüksek olduğu seçim yüzde 89,2 ile 30 Mart 2014
seçimleri olurken, en
az katılma oranı yüzde 68,6 ile 26 Mart 1989
seçimlerinde görüldü
-2014 oranı baz
alınırsa, 31 Mart 2019 seçimlerinde İstanbul’da oy
kullanmayan 1 milyon
711 bin 825 seçmenin 23 Haziran 2019
seçimlerinde 572 bin
252’si sandığa taşınabilir
-İstanbul nüfusta 123
ülkeyi geride bırakıyor. Seçmen sayısı da
109 ülkenin nüfusundan
fazla bir rakama ulaşıyor
Ankara
– 14.06.2019 – 23 Haziran 2019’da yapılacak İstanbul Büyükşehir Belediye
Başkanlığı seçiminin önemi, rakamlarla değerlendirildiğinde daha kolay
anlaşılıyor.
Son
yıllarda yavaşlasa da göç akınıyla gittikçe büyüyen İstanbul’un seçimlerdeki
ağırlığı da gittikçe arttı. İstanbul’un ilçesi iken, 6 Haziran 1995’de il olan
Yalova dışarıda tutulduğunda, 1984-2019 dönemini kapsayan son 35 yılda
İstanbul’da seçmen sayısı 4,2 kat, yüzde 322,6 artışla 2 milyon 499 bin 50’den
10 milyon 560 bin 963’e çıktı. Aynı dönemde Türkiye’de mahalli idarelerdeki
seçmen sayısı 2,8 kat, yüzde 182,6 artışla 20 milyon 188 binden 57 milyon 59
bine yükseldi.
-En az 280 bin
İstanbullu seçmen memleketlerinde oy kullandı
İstanbul’un
seçmen sayısındaki ağırlığı 1984-2014 döneminde yüzde 12,4’den yüzde 19’a
çıktı. Bu oran 31 Mart 2019 seçimlerinde yüzde 18,5’e indi. Aslında bu durum,
normalde İstanbul nüfusunda ülke nüfusunun altında bir artış beklenmeyeceğine
göre, 31 Mart 2019 seçimlerinde İstanbullu seçmenin kırsala yöneldiğini, kendi
memleketinde oy kullanmaya gittiğini de zımnen gösteriyor. Eğer, 2014’deki
oranın 2019’da da gerçekleşmesi durumunda İstanbul’da seçmen sayısı 280 bin
daha fazla olacaktı. Bir diğer ifadeyle en az 280 bin İstanbullu seçmen
memleketlerinde oy kulladılar.
-Seçmen sayısında artış
en fazla 2009, en az 2019 seçimlerinde oldu
İstanbul’da
mahalli idareler seçimlerinde 5’er yıllık dönemler itibarıyla en fazla seçmen
sayısı artışı 1 milyon 451 bin kişiyle 2009 seçiminde, en az seçmen sayısı ise
559 binle 31 Mart 2019 seçiminde görüldü. Oransal olarak İstanbul’da en fazla
seçmen sayısı artışı yüzde 50,5 ile 1989 seçimlerinde, en az seçmen sayısı
artışı ise yüzde 5,6 ile 31 Mart 2019 seçimlerinde oldu.
-En yüksek katılma
oranına 30 Mart 2014 seçimlerinde ulaşıldı
1984-2019
döneminde seçime katılma oranının en yüksek olduğu seçim yüzde 89,2 ile 30 Mart
2014 seçimleri olurken, en az katılma oranı yüzde 68,6 ile 26 Mart 1989
seçimlerinde görüldü.
İstanbul’da
oy kullanmayan seçmen sayısı 2004’de 2 milyon 284 bin, 2009 seçimlerinde 1
milyon 610 bin, 2014’de 1 milyon 79 bin, en son 31 Mart 2019 seçimlerinde ise 1
milyon 711 bin 825 kişi oy kullanmadı.
Yerel
seçimlerde oy kullanmayan seçmen oranı, 1989’da yüzde 31,4, 2004’te yüzde 31,1,
2009’da yüzde 18,3 iken, bu oran 2014’te yüzde 10,8’e kadar düştü. En son 31
Mart 2019 seçimlerinde bu oran yüzde 16,2 oldu.
-2014’teki oran
yakalanırsa, sandığa giden seçmen sayısı 572 binden
fazla artar
23
Haziran 2019 seçimlerinde 2014 seçimlerindeki oy kullanma oranı
yakalanabilirse, oy kullanan seçmen sayısı 9 milyon 421 bin 390’a çıkar. Bu
durumda, 572 bin 252 seçmen daha sandığa taşınmış olur. 23 Haziran 2019
seçimlerinde partilerin temel stratejisi de oy kullanan seçmen sayısıyla ilgili
gibi görünüyor. Seçime katılmayan 1,7 milyon seçmenden kendi taraftarını sandığa
taşıyan partiler seçimde büyük avantaj yakalayacak. Son 35 yılın bize
gösterdiği de her ihtimalde en az 1,1 milyon kişinin seçimde oy kullanmayacağı
yönünde.
İstanbul’da
mahalli idareler seçimlerinde en fazla geçersiz oy kullanımının ise yüzde 4,7
ile 30 Mart 2014 seçimlerinde olduğu görülüyor. Bu oran 25 Mart 1984’de yüzde
4, 31 Mart 2019 seçimlerinde yüzde 3,6, 27 Mart 1994’te yüzde 3,5 olurken, en
az geçersiz oy yüzde 2,1 ile 29 Mart 2009 seçimlerinde görüldü.
2009
seçimlerinde 148 bin 913 olan geçersiz oy sayısı, 2014 seçimlerinde 422 bir
667’ye kadar çıktı. En son yapılan 31 Mart 2019 seçimlerinde geçersiz oy sayısı
319 bin 696 oldu. 2014’deki oran kadar olsaydı 31 Mart 2019 seçimlerinde
geçersiz oy sayısı 99 bin 474 daha fazla olarak 419 bin 170’i bulacaktı.
-İstanbul, futbolda
yenildiğimiz İzlanda’nın nüfusunun 29,5 katı
seçmene sahip
İstanbul’un
2019 yılı nüfusunun 15 milyon 106 olacağı tahmin ediliyor. Seçmen sayısı da 10
milyon 561 bin kişi. Buna göre, İstanbul nüfusta 123 ülkeyi geride bırakıyor. İstanbul’un
seçmen sayısı da 109 ülkenin nüfusundan fazla bir rakama ulaşıyor.
İstanbul’da
10 milyon 561 bin seçmen varken, toplam nüfus Belçika’da 11 milyon 470 binde,
Birleşik Arap Emirlikleri’nde 10 milyon 749 binde, Yunanistan’da 10 milyon 682
binde, Çekya’da 10 milyon 606 binde, İsveç’te 10 milyon 322 binde, Portekiz’de
10 milyon 273 binde, İsrail’de 9 milyon 54 binde, Avusturya’da 8 milyon 950
binde, İsviçre’de 8 milyon 586 binde kalıyor.
Yine
İstanbul’un seçmen sayısı, Danimarka, Finlandiya, Norveç nüfuslarının iki
katına yaklaşıyor.
İstanbul,
Uruguay, Ermenistan ve Arnavutluk’un nüfuslarından üç-üçbuçuk kat daha fazla
fazla seçmene sahip.
Öyle
ki 194 ülkeden 34’ünün nüfuslarının toplamı İstanbul seçmen sayısına
ulaşamıyor.
En
son Türk milli takımın futbolda 2-1 yenildiğimiz İzlanda’nın toplam nüfusu 357
binde kalıyor. İstanbul, İzlanda nüfusunun 29,5 katından daha fazla seçmen
sayısına sahip bulunuyor.
1984-2019
döneminde yapılan mahalli idareler seçimleri, İstanbul’daki sandık, seçmen
sayıları, seçmen sayısındaki artış rakamları şöyle:
|
|
|
|
Seçmen
|
|
|
|
Seçmen
|
Sayısındaki
|
|
|
|
Sayısındaki
|
Artış
|
Seçim
|
Sandık
|
Seçmen
|
Artış
|
Oranı
|
Tarihi
|
Sayısı
|
Sayısı
|
(Yüzde)
|
(Yüzde)
|
25.03.1984
|
8.095
|
2.499.050
|
|
|
26.03.1989
|
11.661
|
3.759.918
|
1.260.868
|
50,5
|
27.03.1994
|
16.959
|
4.973.510
|
1.213.592
|
32,3
|
18.04.1999
|
31.848
|
6.168.162
|
1.194.652
|
24,0
|
28.03.2004
|
26.189
|
7.354.186
|
1.186.024
|
19,2
|
29.03.2009
|
28.738
|
8.805.063
|
1.450.877
|
19,7
|
30.03.2014
|
32.165
|
10.002.256
|
1.197.193
|
13,6
|
31.03.2019
|
31.186
|
10.560.963
|
558.707
|
5,6
|
Kaynak:
YSK
1984-2019
döneminde yapılan mahalli idareler seçimleri, İstanbul’da oy kullanan, oy
kullanmayan seçmen sayısı ve oranları şöyle:
|
Oy
|
|
Oy
|
|
|
Kullanan
|
Katılma
|
Kullanmayan
|
Katılmama
|
Seçim
|
Seçmen
|
Oranı
|
Seçmen
|
Oranı
|
Tarihi
|
Sayısı
|
(Yüzde)
|
Sayısı
|
(Yüzde)
|
25.03.1984
|
2.118.037
|
84,8
|
381.013
|
15,2
|
26.03.1989
|
2.579.074
|
68,6
|
1.180.844
|
31,4
|
27.03.1994
|
4.379.322
|
88,1
|
594.188
|
11,9
|
18.04.1999
|
5.096.587
|
82,6
|
1.071.575
|
17,4
|
28.03.2004
|
5.070.124
|
68,9
|
2.284.062
|
31,1
|
29.03.2009
|
7.195.346
|
81,7
|
1.609.717
|
18,3
|
30.03.2014
|
8.922.970
|
89,2
|
1.079.286
|
10,8
|
31.03.2019
|
8.849.138
|
83,8
|
1.711.825
|
16,2
|
Kaynak:
YSK
1984-2019
döneminde yapılan mahalli idareler seçimleri, İstanbul’daki geçerli oy ve
geçersiz oy sayıları ve oranları şöyle:
|
|
Geçerli
|
|
Geçersiz
|
|
Geçerli
|
Oy
|
Geçersiz
|
Oy
|
Seçim
|
Oy
|
Oranı
|
Oy
|
Oranı
|
Tarihi
|
Sayısı
|
(Yüzde)
|
Sayısı
|
(Yüzde)
|
25.03.1984
|
2.033.812
|
96,0
|
84.225
|
4,0
|
26.03.1989
|
2.508.791
|
97,3
|
70.283
|
2,7
|
27.03.1994
|
4.224.065
|
96,5
|
155.257
|
3,5
|
18.04.1999
|
4.947.987
|
97,1
|
148.600
|
2,9
|
28.03.2004
|
4.925.840
|
97,2
|
144.284
|
2,8
|
29.03.2009
|
7.046.433
|
97,9
|
148.913
|
2,1
|
30.03.2014
|
8.500.303
|
95,3
|
422.667
|
4,7
|
31.03.2019
|
8.529.442
|
96,4
|
319.696
|
3,6
|
Kaynak:
YSK
İstanbul’dan
az nüfusa sahip 123 ülkenin 2019 nüfusları, İstanbul nüfusu ve seçmen sayısı
şöyle:
|
|
2019
|
|
|
Nüfusları
|
|
Ülkeler
|
(Bin Kişi)
|
|
İSTANBUL
NÜFUSU
|
15.106
|
1
|
Gine
|
13.627
|
2
|
Güney
Sudan
|
13.378
|
3
|
Çad
|
12.802
|
4
|
Ruanda
|
12.302
|
5
|
Tunus
|
11.783
|
6
|
Benin
|
11.722
|
7
|
Burundi
|
11.529
|
8
|
Belçika
|
11.470
|
9
|
Bolivya
|
11.428
|
10
|
Somali (*)
|
11.259
|
11
|
Haiti
|
11.248
|
12
|
Birleşik
Arap Emirlikleri
|
10.749
|
13
|
Yunanistan
|
10.682
|
14
|
Çekya
|
10.606
|
|
İSTANBUL
SEÇMEN SAYISI
|
10.561
|
1
|
Dominik
Cumhuriyeti
|
10.374
|
2
|
İsveç
|
10.322
|
3
|
Portekiz
|
10.273
|
4
|
Ürdün
|
10.070
|
5
|
Azerbaycan
|
10.059
|
6
|
Macaristan
|
9.758
|
7
|
Honduras
|
9.594
|
8
|
Belarus
|
9.410
|
9
|
Tacikistan
|
9.292
|
10
|
İsrail
|
9.054
|
11
|
Avusturya
|
8.950
|
12
|
Papua Yeni
Gine
|
8.601
|
13
|
İsviçre
|
8.586
|
14
|
Togo
|
8.195
|
15
|
Sierra
Leone
|
7.737
|
16
|
Hong Kong
|
7.553
|
17
|
Paraguay
|
7.153
|
18
|
Bulgaristan
|
6.970
|
19
|
Sırbistan
|
6.965
|
20
|
Laos
|
6.874
|
21
|
El
Salvador
|
6.701
|
22
|
Libya
|
6.578
|
23
|
Kırgızistan
|
6.510
|
24
|
Nikaragua
|
6.359
|
25
|
Eritre
|
6.159
|
26
|
Lübnan
|
6.066
|
27
|
Türkmenistan
|
5.972
|
28
|
Danimarka
|
5.825
|
29
|
Singapur
|
5.681
|
30
|
Finlandiya
|
5.543
|
31
|
Slovakya
|
5.451
|
32
|
Norveç
|
5.356
|
33
|
Orta
Afrika Cumhuriyeti
|
5.181
|
34
|
Kosta Rika
|
5.083
|
35
|
Yeni
Zelanda
|
5.013
|
36
|
İrlanda
|
4.961
|
37
|
Kuveyt
|
4.701
|
38
|
Moritanya
|
4.674
|
39
|
Liberya
|
4.578
|
40
|
Kongo
Cumhuriyeti
|
4.568
|
41
|
Umman
|
4.394
|
42
|
Panama
|
4.219
|
43
|
Hırvatistan
|
4.067
|
44
|
Gürcistan
|
3.693
|
45
|
Moldova
|
3.542
|
46
|
Uruguay
|
3.519
|
47
|
Bosna
Hersek
|
3.502
|
48
|
Moğolistan
|
3.300
|
49
|
Porto Riko
|
3.202
|
50
|
Ermenistan
|
2.991
|
51
|
Jamaika
|
2.875
|
52
|
Arnavutluk
|
2.870
|
53
|
Katar
|
2.753
|
54
|
Litvanya
|
2.746
|
55
|
Namibya
|
2.460
|
56
|
Botsvana
|
2.378
|
57
|
Gambiya
|
2.238
|
58
|
Gabon
|
2.080
|
59
|
Kuzey
Makedonya
|
2.079
|
60
|
Slovenya
|
2.069
|
61
|
Lesotho
|
2.048
|
62
|
Letonya
|
1.929
|
63
|
Kosova
|
1.827
|
64
|
Gine
Bissau
|
1.776
|
65
|
Bahreyn
|
1.511
|
66
|
Trinidad
ve Tobago
|
1.381
|
67
|
Ekuator
Ginesi
|
1.360
|
68
|
Estonya
|
1.319
|
69
|
Doğu Timor
|
1.299
|
70
|
Mauritius
|
1.267
|
71
|
Esvatini
|
1.109
|
72
|
Cibuti
|
1.078
|
73
|
Fiji
|
895
|
74
|
Komorlar
|
872
|
75
|
Güney
Kıbrıs
|
870
|
76
|
Bhutan
|
830
|
77
|
Guyana
|
785
|
78
|
Makao
|
672
|
79
|
Solomon
Adaları
|
641
|
80
|
Karadağ
|
625
|
81
|
Lüksemburg
|
617
|
82
|
Surinam
|
598
|
83
|
Yeşil
Burun Adaları
|
559
|
84
|
Malta
|
473
|
85
|
Brunei
Sultanlığı
|
440
|
86
|
Belize
|
406
|
87
|
Bahamalar
|
381
|
88
|
Maldivler
|
372
|
89
|
İzlanda
|
357
|
90
|
Vanuatu
|
292
|
91
|
Barbados
|
287
|
92
|
Sao Tome
ve Principe
|
222
|
93
|
Samoa
|
201
|
94
|
St. Lucia
|
178
|
95
|
Kiribati
|
117
|
96
|
Aruba
|
112
|
97
|
St.
Vincent ve Grenadinler
|
110
|
98
|
Grenada
|
109
|
99
|
Mikronezya
|
102
|
100
|
Tonga
|
101
|
101
|
Şeyşeller
|
96
|
102
|
Antigua ve
Barbuda
|
93
|
103
|
Dominika
|
71
|
104
|
Marshall
Adaları
|
57
|
105
|
St. Kitts
ve Nevis
|
57
|
106
|
San Marino
|
34
|
107
|
Palau
|
19
|
108
|
Nauru
|
13
|
109
|
Tuvalu
|
11
|
Not:
Ülke nüfusları Uluslararası Para Fonu’nun 2019 tahminleridir. İstanbul
nüfusunda, Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2018 nüfusu ve 2018 nüfus artış
hızından yararlanılarak 2019 yılı tahmin edilmiştir.
(*):
Somali ile ilgili tahmin, 2018 ABD’nin Merkezi Haber Alma Teşkilatı olan CIA’ya
aittir.
Yorumlar
Yorum Gönder