-Habire petrol buluyorsak rezervler neden hiç artmıyor?

İlginçtir belki de dünyada en çok “petrol bulundu”, “doğalgaz bulundu” haberi Türkiye’den çıkar. İnanmıyorsanız, arama motorlarından bir arama yapın.

Açın interneti ve yazın adres satırına, “petrol bulundu”, “gaz bulundu” diye. Onlarca habere ulaşırsınız. Hem de ciddi kaynaklardan, yetkili isimlerden bile açıklamalara rastlarsınız bolca.

Bu durum Türkiye için yeni de değil. Ben 1990 yılında gazeteciliğe başladığımda da vardı, şimdi de var. Hiç hız kesmedi. En istikrarlı haber serisi bu tarz haberlerden çıkar. Bir gazeteci olarak bu tarz işlerden her zaman “ekmek” yersiniz.

Haberler bazen “Trakya’da zengin doğalgaz rezervlerine rastlandı” şeklinde, kimi zaman “Batman’da, Adıyaman’da yüksek graviteli petrole ulaşıldı” ifadeleriyle karşımıza çıkar. Ardından bulunan petrol veya doğalgazın muhtemel rezervine dair değerlendirmeler gelir. Sonra “ülke ihtiyacının şu kadarını karşılayacak” ya da “bulunan rezervin değeri 100 milyar dolar” iddiaları...

Burada ekmek yoksa hemen Konya ya da Sivas’ta zengin kaya gazı yatakları bulunur. Geleceğin yakıtı olduğundan, ABD’nin, İsrail’in milyarlarca dolarlık yatırım yaptığından bahsedilir. Grafikler, haritalar yayınlanır. Yetmedi, milyarlarca ton zengin linyit rezervlerine ulaşılır. Bunlar da olmazsa ya zengin uranyum yataklarına ya da altın rezervlerine rastlanır.

Ne de olsa umut fakirin ekmeği…

Bu ülkede yaşayan 82 milyon Türkiye’de zengin petrol ve doğal gaz yatakları olduğuna, bu yatakların Türkiye gelişmesin, dışarıya muhtaç kalsın diye bulunmadığına, bulunsa bile çıkarılmadığına gözü kapalı inanır ya... Hatta petrol çıkan kuyuların betonla kaplandığını gözüyle görmüş gibi iddia eder ya...

Olay basit. Nasıl olsa halk ne desen inanıyor.

Halk, bir gün, Türkiye’de çok büyük petrol ve doğal gaz yatakları bulunacağına, ülkenin on milyarlarca, hatta yüz milyarlarca dolar döviz kazanacağına yürekten katılıyor ya... Kullan kullanabildiğin kadar.

Bununla da kalmıyorlar.

Genelde “petrol ve doğal gaz yatakları bulundu” açıklama ve haberleri seçimden önce yoğunlaşıyor. Geçim sıkıntısı içindeki halk gelecekte bu sıkıntılardan kurtulacağını, mutlu mesut yaşayacağını düşünsün diye.

Halkın duygularıyla oynamak bence hiç de dürüst, doğru bir davranış değil.

Şunu sormak lazım. Madem yıllardır petrol, doğal gaz buluyoruz da rezervlerimiz neden yerinde sayıyor? Örneğin 2013 yılında Türkiye’nin 5.4 milyar metreküp üretilebilir doğal gaz rezervi vardı. Bu rakam, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) verilerine göre, 2017 yılında 4.8 milyar metreküp düzeyine indi.

Türkiye’nin 2018 yılında 48.9 milyar metreküp doğal gaz tükettiğini göz önüne alırsak, tüm rezerv ülkemizin yalnızca 40 günlük ihtiyacını karşılıyor.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre, 2015’de 334 milyon varil olan ham petrol rezervi, 2018 yılına kadar sadece 8 milyon varil artışla 342 milyon varile ulaştı.

Yine TPAO verilerine göre, 2017 yılında Türkiye’de günlük 854 bin varil petrol tüketildi. Buna göre, ham petrol rezervleri ise ülke tüketimine sadece 400 gün yetiyor.

Acı gerçek bu. Kimse kanmasın. Şu an itibarıyla Türkiye’de zengin petrol ve doğal gaz rezervleri bulunmuş değil. Belki ilerde bulunur ama şimdiye kadar bulunanlardan çok fazla bir şey çıkmadı.

Palavraya karnımız tok!

Bu köşe yazısı 21 Kasım 2019’da https://www.enerjigunlugu.net/ internet sitesinde yayınlanmıştır.