-Konuta yüklenen yabancılar, Türkiye’de 7 yılda 183 binin üzerinde konut aldılar

Ankara – 20.02.2020 - Yabancılar, Türkiye’ye yatırımda konuta yüklendi ve 2013-2019 yıllarını ve 2020 Ocak ayını içeren 7 yıl 1 ayda 183 bin 446 konut satın aldı.

Zor bir dönemden geçen inşaat sektörünün artan döviz kurlarını ve maliyetlerini fiyatlara yansıtamamasının da etkisiyle fiyat açısından yabancılar için gayet makul bir ülke haline gelen Türkiye’de, Iraklıdan, Afganlıya, Mısırlıdan, Yemenliye çok sayıda ülkeden yabancı, konut sahibi oldu.

Yabancılar, konut açısından Türkiye’yi adeta 1850’lerin Kaliforniyası’ndaki  “altına hücum” dönemi gibi gördü.

Yabancılara konut satışı inşaat sektörü için de önemli hale gelmeye başladı. 2014 yılında % 55,6, 2015 yılında % 20,4 artan, 2016’da % 20,3 azalan yabancılara konut satışı, 2017’de %22,2, 2018’de TL’nin aşırı değer kaybının da etkisiyle 2018’de %78,4 arttı. 2019’da, döviz kurlarındaki artışın sınırlı kalmasına rağmen, yabancılara konut satışında yüzde 14,7 artış yaşandı. Öyle ki 2013-2019 döneminde yabancılara konut satışı 3,7 katına yükseldi.

-Konut satışlarında yabancıların payı % 1,05’den % 3,37’ye çıktı

Türkiye, 2013’de 1 milyon 157 bin 190, 2014’te % 0,7 artışla 1 milyon 165 bin 381, 2015’te %10,6 artışla 1 milyon 289 bin 320, 2016’da % 4 artışla 1 milyon 341 bin 453 konut satılmıştı. 2017 yılında konut satışları % 5,1 artışla rekor seviyeye 1 milyon 409 bin 314’e çıkmıştı. 2019 yılında toplam konut satışı, 2018’e göre % 1,9 azalmayla 1 milyon 375 bin 398’den 1 milyon 348 bin 729’e gerilemişti. Konut satışları, 2019’da, 2017 rakamının 60 bin 585 altında gerçekleşti. 2013-2019 döneminde yabancılara konut satışı 3,7 katına çıkarken, toplam konut satışlarındaki artış sadece % 16,6 oranında arttı. Toplam konut satışlarında yabancılara satışın payı ise bu dönemde % 1,05’den, % 3,37’ye çıktı.

Kurumun, 2014 yılı verisinde, 2013 yılında yabancılara satılan konut sayısı da yer almıştı. Veriler, yabancıların Türkiye’ye ilgisinin gittikçe arttığını, daha fazla konut alma yoluna gittiklerini gösteriyor. 2013 yılında 12 bin 181 olan ülke çapında yabancılara konut satışı, 2016 yılındaki düşüş hariç sürekli arttı ve 2019 yılında 45 bin 483’e ulaştı. Bu yılın Ocak ayında da yabancılar 3 bin 907 konut satın aldılar. Bu rakam 2019 yılı Ocak ayında 3 bin 168 idi.

-Yabancıların en fazla ilgi gösterdikleri iller İstanbul ve Antalya

Yabancıların en fazla ilgi gösterdikleri iller, İstanbul ve Antalya oldu. Öyle ki yabancıların aldığı konutların üçte birden fazlası, % 36,3’ü İstanbul’da, dörtte birine yakını %24,5’i ise Antalya’da satıldı. Yabancılara konut satışında, İstanbul’un bu dönemde 66 bin 515 konutla ilk, Antalya’nın 44 bin 872 konutla ikinci sırada olduğu listede, Bursa 10 bin 61 konutla üçüncü, Yalova 8 bin 262 konutla dördüncü, Ankara 8 bin 147 konutla beşinci oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yabancılara konut satış verilerini, 2014 yılından itibaren ilk 10 ili kapsayacak biçimde ve ülke toplamıyla birlikte açıklıyor.

Ülke uyruklarına göre konut satış istatistikleri verileri de ilk 20 uyruğu kapsayacak biçimde Temmuz 2015’den itibaren yayımlanmaya başladı.

-En fazla konut alanlar Iraklılar

Ülke uyruklarına göre konut satış sayıları farklı uyrukların aynı evi alabilmesinden dolayı yabancılara yapılan toplam satıştan daha yüksek çıkabildiği verilere göre, 2015-2019 yılları ve 2020 Ocak ayında Türkiye’den en fazla konutu 27 bin 609 konutla Iraklılar aldı. Iraklıları, 12 bin 971 konutla Suudi Arabistanlılar, 11 bin 953 konutla İranlılar, 10 bin 35 konutla Ruslar, 9 bin 788 konutla Kuveytliler, 7 bin 418 konutla Afganlar izledi.

Batılılardan Almanların 6 bin 77, İngilizlerin 5 bin 337 konut satın aldığı görülürken, iç savaşın yaşandığı Yemenlilerin 3 bin 359, ikili ilişkilerin sıkıntılı bir süreçten geçtiği Mısırlıların 3 bin 51 konut alması dikkat çekti.

Kurum, yabancıya olan satışı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü veri tabanı TAKBİS sisteminde yabancı olarak tanımlanan, Türk asıllı olmayan ve 4112 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanuna tabi olmayan kişilere yapılan satışlar olarak görüyor. Bu çerçevede vatandaşlıktan çıkan veya çıkarılanlar da yabancı sayılıyor.

Suriyeliler konut alımında ise Suriye’nin 1958 yılında yaptığı toprak reformuyla Türk vatandaşlarının mallarını kamulaştırması gibi sorunlar nedeniyle kanuni sınırlamalar bulunuyor.

2019 yılları ile 2020 Ocak ayında iller ve ülke bazında yabancılara yapılan konut satış sayıları şöyle:

Yabancılara yapılan konut satış sayıları
								Ocak
	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	Toplam
Toplam	12.181	18.959	22.830	18.189	22.234	39.663	45.483	3.907	183.446
İstanbul	2.447	5.580	7.493	5.811	8.182	14.270	20.857	1.875	66.515
Antalya	5.548	6.542	6.072	4.352	4.707	7.938	8.951	762	44.872
Bursa	375	954	1.501	1.318	817	2.720	2.213	163	10.061
Yalova	284	765	1.425	822	1.079	2.063	1.696	128	8.262
Ankara	175	369	599	623	1.474	2.133	2.539	235	8.147
Muğla	1.053	1.051	830	632	634	925	957	59	6.141
Sakarya	103	512	833	657	770	1.366	1.247	95	5.583
Trabzon	56	225	778	810	978	1.344	935	62	5.188
Aydın	1.112	1.191	1.107	871
Mersin	545	783	717	580	600			91
Samsun					503	956	885	94
İzmir						653	812
Diğer iller	483	987	1.475	1.713	2.490	5.295	4.391	343	28.677

                Not:  Tablodaki illerin tümünün 2013 sonrası yabancılara yapılan satış rakamları en fazla satış yapılan ilk 10 il içine girmedikleri için TÜİK tarafından açıklanmamıştır.

2015-2019 yılları ile 2020 Ocak ayında Türkiye’den konut satın alan yabancı uyrukluların ülkeleri ve aldıkları konut sayıları şöyle:

Ülke uyruklarına göre yabancılara yapılan konut satış sayıları
Ülke	2015	2016	2017	2018	2019	Ocak 2020	Toplam
Irak	4.228	3.036	3.805	8.205	7.596	739	27.609
Suudi Arabistan	2.704	1.886	3.345	2.718	2.208	110	12.971
İran	744	664	792	3.652	5.423	678	11.953
Rusya	2.036	1.224	1.331	2.297	2.893	254	10.035
Kuveyt	2.130	1.744	1.691	2.199	1.903	121	9.788
Afganistan	656	1.205	1.078	2.084	2.191	204	7.418
Almanya	869	714	772	1.866	1.723	133	6.077
İngiltere	1.054	827	794	1.237	1.353	72	5.337
Azerbaycan	815	610	942	1.250	1.191	99	4.907
Ürdün	243	345	483	1.362	1.596	107	4.136
Yemen	231	181	390	851	1.564	142	3.359
Filistin	134	161	337	655	1.152	101	2.540
Lübnan						82
Mısır	318	348	587	725	991	82	3.051
Çin	271	281			446	78
Libya			178	454	1.103	78
Kazakistan	540	380			776	65
Türkmenistan						59
Ukrayna	608	484	505	624		56
İsveç	541	417	406	723		55
Katar	277	256	305	764	721
ABD			212	468
Cezayir			112	341	642
Lübnan			186	456
Pakistan					368
Bir. Arap Emir.	332	192
Hollanda	203	217

Not:  Tablodaki ülkelerin tümünün 2015 ve sonrası Türkiye’den konut satın alan yabancı rakamları, en fazla satış yapılan ilk 20 ülke içine girmedikleri için TÜİK tarafından açıklanmamıştır.

Kaynak: TÜİK, Konut Satış İstatistikleri.